Një kapelë është një term muzikor që përdoret për t'iu referuar mënyrës se si një pjesë interpretohet me një zë. Dallohet nga bukuria dhe depërtimi i tij i veçantë për shkak të tingullit të tij të pastër.
Të këndosh një kapelë është një shfaqje e veprave muzikore me zë pa shoqërimin e instrumenteve muzikore.
Origjina dhe historia
Ekspertët në fushën e historisë së muzikës më shpesh lidhin shfaqjen e termit "a cappella" me emrin e famshëm Sistine Chapel - kisha më e madhe e vendosur në djepin e katolicizmit - Vatikani. Ishte prej këtu që u përhap ceremonia e adhurimit, gjatë së cilës lutjet dhe këngët e kishave kryheshin nga kori pa ndonjë shoqërim muzikor.
Më vonë, praktika e një këndimi të kapelës u bë e përhapur në lëvizjet e tjera fetare, përfshirë Kishën Ortodokse, në të cilën kjo mënyrë e kryerjes së veprave muzikore si rezultat u bë mbizotëruese mbi të tjerët. Në shekullin e 19-të, kjo praktikë u vendos fort në muzikën laike të kompozitorëve të ndryshëm, të cilët e përdorën atë për të theksuar bukurinë e melodisë. Disa kompozitorë rusë, përfshirë Sergei Rachmaninov, Dmitry Shostakovich, Georgy Sviridov dhe të tjerë, ishin mbështetës aktivë të këtij stili. Në Evropë, praktika e të kënduarit "a cappella" u bë e përhapur në veprat e Rilindjes, si dhe në veprat e kompozitorëve që i përkisnin të ashtuquajturës shkollë Hollandeze ose Franko-Flemish.
Një kapelë sot
Fillimisht, kjo metodë e kryerjes së punëve muzikore u përdor kryesisht nga grupet korale, prandaj termi "a cappella" më parë shënonte pikërisht këndimin në grup. Sidoqoftë, kuptimi i këtij termi u zgjerua më pas, dhe sot fjala "a cappello" i referohet çdo shfaqjeje të një vepre pa shoqërimin e instrumenteve muzikorë. Në fjalimin bisedor të njerëzve të lidhur me sferën muzikore, shpesh mund të gjesh përdorimin e frazës "performanca akapella", megjithëse nuk është e saktë nga pikëpamja akademike.
Sot, këndimi i kapelës praktikohet në disa fusha kryesore. E para prej tyre është arti popullor, ku kjo mënyrë e kryerjes së veprave realizohet mjaft shpesh në një format korale. E dyta është performanca akademike, kur është mënyra e interpretimit pa shoqërimin e instrumenteve muzikorë që lejon të vlerësohet pasuria e gamës së interpretuesit dhe zotërimi i tij i zërit të tij. Më në fund, praktika e këndimit të akapelës nuk e ka humbur pozicionin e saj në shërbesat e kishës, ku përdoret akoma, dhe kryesisht në performancën korale.
